Kronik kansızlık anemi olarak da adlandırılmaktadır. Kan hastalıkları arasında en sık rastlanan bir durumdur. Kandaki hemoglobin değerlerinin 11 g/dl'nin altında olması olarak da adlandırılmaktadır. Nedeni %90 olasılıkla demir eksikliğidir. Dünyada her 5 erkekten biri, her 3 kadından biri, her 2 gebeden biri ve her 5 çocuktan ikisi kronik kansızdır, fakat çoğu bu durumun farkında değildir.
Gelişmiş olan ülkelerde 0-5 yaş arasındaki çocuklarda kronik kansızlık olma sıklığı %4-20 iken, az gelişmiş ülkelerde 0-5 yaş arasındaki çocuklarda oran %80'lere çıkmaktadır. Ülkemizde ise kronik kansızlık olma oranı %50 yani her 2 çocuktan biridir ve bu oran oldukça yüksektir. Demir eksikliği özellikle 6-24 aylar arasındaki bebeklerde olmak üzere tüm yaş gruplarında görülmekte ve kansızlığın en belirgin nedeni olarak bilinmektedir. Demir insan vücudunda 4 gram bulunmasına rağmen biyolojik yönden çok önemli ve eksikliğinde ciddi problemlere sebep olan bir maddedir.
Demir eksikliği genellikle çocukluk, ergenlik ve hamilelik dönemlerinde ortaya çıkmaktadır. Kadınların doğurganlık ve aylık âdet kanamaları ile kan kaybetmeleri kronik kansızlığa sebep olabilmektedir. Demir içeriği çok düşük olan yiyeceklerin kişiler tarafından çok fazla tüketilmesi kronik kansızlığın ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır.
Kronik Kansızlık Neden Olur?
- Bebeklerin ek besinlere geç başlaması, anne sütü yerine farklı sütlerle beslenmesi kronik kansızlığa sebep olabilmektedir.
Özellikle 6-24. Aylar arasında bu sıklıkla görülebilmektedir.
- Vejetaryenlik, yanlış diyetler ve yeme bozuklukları kronik kansızlığa sebep olabilmektedir. Bunun dışında âdet kanamasının çok fazla olması da buna sebep olabilmektedir.
- Sık yapılan doğumlar, çoğul gebelikler, 2 yıldan sık aralıklarla veya dörtten fazla sayıda doğum yapılması kronik kansızlığa sebep olabilmektedir.
- Ülser kanamaları, âdet kanamaları, parazit enfeksiyonları gibi rahatsızlıkların olduğu dönemlerde kronik kansızlık görülebilmektedir.
- Normalden uzun süren ishaller, enfeksiyonel hastalıklar, sindirim sistemindeki bozukluklar vücuda giren demirin emilimini bozar ve kronik kansızlığa sebep olabilir.
- Yoğun araç trafiğinin olduğu şehirlerde akaryakıttaki kurşunun havaya karışmasıyla oluşan kurşun zehirlenmeleri kansızlığa sebep olmaktadır.
Kronik Kansızlık Belirtileri Nelerdir?
- Aşırı yorgunluk
- Sık oluşan baş dönmeleri
- Sık sık hastalığa yakalanma
- Ciddi iştahsızlık ve bulantı
- Kişinin cildinde göz kapaklarının iç kısmında ve avuçta solukluk olması
- Sık çarpıntı ve nefes darlığı
- Çok fazla üşüme hissinin oluşması
- Genellikle konsantrasyon bozulması
Kronik Kansızlığın Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kronik kansızlık tedavisinde demir ilaçlarının kullanılması yeterli olacaktır. Fakat kronik kansızlık tedavilerinin en az 3 ay sürmesi gerekmektedir. Bu sebeple alımı kolay ve mide rahatsızlığına yol açmayan bir demir takviyesinin seçilmesi oldukça önemlidir. Kronik kansızlık için seçilecek olan ilacın emiliminin yiyeceklerden etkilenmemesi gerekmektedir. İlaç tedavisinin yanında demir içeriği zengin olan besinler sıklıkla tercih edilmelidir.
